Ίνγκμαρ Μπέργκμαν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ίνγκμαρ Μπέργκμαν
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Ernst Ingmar Bergman (Σουηδικά)
Προφορά
Γέννηση14  Ιουλίου 1918[1][2][3]
Uppsala Cathedral Assembly[4]
Θάνατος30  Ιουλίου 2007[1][3][5]
Fårö parish[4]
Τόπος ταφήςFårö begravningsplats (57°54′59″ s. š., 19°7′58″ v. d.)
Χώρα πολιτογράφησηςΣουηδία[6][7][8]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Στοκχόλμης (1937) και Palmgrenska samskolan
Ιδιότητασκηνοθέτης κινηματογράφου[8][9][10], θεατρικός σκηνοθέτης[8], σεναριογράφος[8][9][10], θεατρικός συγγραφέας, ηθοποιός, παραγωγός ταινιών[11], αυτοβιογράφος[12], κινηματογραφιστής και σκηνοθέτης[13][14]
ΣύζυγοςΈλζε Φίσερ (1943–1945)[15], Έλλεν Μπέργκμαν (1945–1950)[15], Γκουν Μπέργκμαν (1951–1959)[15], Κέμπι Λάρεταϊ (1959–1969)[15][8] και Ίνγκριντ φον Ρόζεν (1971–1995)[15][8]
ΤέκναΛένα Μπέργκμαν, Εύα Μπέργκμαν[16], Γιάν Μπέργκμαν[16], Άννα Μπέργκμαν[16], Ματς Μπέργκμαν[16], Μαρία φον Ρόζεν[16], Ντάνιελ Μπέργκμαν[17][16] και Λιν Ούλμανν[16][8]
ΓονείςΈρικ Μπέργκμαν και Κάριν Μπέργκμαν
ΑδέλφιαMargareta Bergman[8]
Dag Bergman
Σημαντικά έργαΗ Έβδομη Σφραγίδα, Persona, Φάνι και Αλέξανδρος και Autumn Sonata
ΒραβεύσειςΧρυσή Άρκτος (1958), βραβείο Erasmus (1965), Bραβείο Έρβιν Θάλμπεργκ (1970), Βραβείο Γκαίτε (1976), βραβεία Σεζάρ (1984), Βραβείο Μέλους Βρετανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (1988), βραβείο Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου Συνολικής προσφοράς (1988)[18], Αυτοκρατορικό βραβείο (1991)[19], FIPRESCI, Sonning Prize, Χρυσός Φοίνικας (1997), d:Q110793467 (1998), μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών, Guldbagge Award for Best Director (1964)[20], Guldbagge Award for Best Screenplay (1992)[21] και Guldbagge Award for Best Director (1983)[22]
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ερνστ Ίνγκμαρ Μπέργκμαν (σουηδικά: Ernst Ingmar Bergman‎‎, 14 Ιουλίου 1918 - 30 Ιουλίου 2007) ήταν Σουηδός σκηνοθέτης και σεναριογράφος.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στις 14 Ιουλίου 1918 στην Ουψάλα, μεγάλωσε όμως στη Στοκχόλμη. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλολογίας του πανεπιστημίου της πόλης άρχισε να ασχολείται με τη σκηνοθεσία, πρώτα στο θέατρο και στη συνέχεια στον κινηματογράφο. Εργάστηκε στα σημαντικότερα θέατρα της Σουηδίας ανεβάζοντας έργα των Στρίντμπεργκ, Σαίξπηρ, Λουίτζι Πιραντέλο, Αλμπέρ Καμύ, Τένεσι Ουίλιαμς, Ζαν Ανούιγ, Μπέρτολντ Μπρεχτ, Άντον Τσέχοφ, αλλά και δικά του. Παράλληλα σκηνοθέτησε μεγάλο αριθμό ταινιών με σενάρια που έγραψε ο ίδιος, με τις οποίες αναδείχτηκε διεθνώς ως ένας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες του κινηματογράφου. Κύρια θέματα των ταινιών του είναι η αδυναμία ουσιαστικής επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων, η αντιπαράθεση του ανθρώπου με τον εαυτό του και με τον Θεό και η αμφισβήτηση του τελευταίου, η ανάλυση των διαπροσωπικών σχέσεων και κυρίως των σχέσεων μεταξύ των δύο φύλων και η αναζήτηση του νοήματος της ζωής. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1960 και μετά εγκαταλείπει τη χρήση συμβολισμών και αλληγοριών που κυριαρχούσαν σε παλαιότερες ταινίες του (Η Έβδομη Σφραγίδα, Άγριες φράουλες, Η τριλογία της Σιωπής) και περνά σε περισσότερο λιτές σκηνοθεσίες, ερευνώντας κυρίως τη γυναικεία ψυχοσύνθεση και την προσπάθεια του ανθρώπου να γνωρίσει του εαυτό του.

Από το 1970 και μετά γύρισε τις ταινίες Η επαφή (1970), Κραυγές και ψίθυροι (1972), Πρόσωπο με πρόσωπο (1976), Το αβγό του φιδιού (1977), Φθινοπωρινή σονάτα (1978) και Οι μαριονέτες (1980). Σε αντίθεση με άλλους μεγάλους σκηνοθέτες που τήρησαν αρνητική στάση απέναντι στην τηλεόραση, σκηνοθέτησε πολλές τηλεοπτικές διασκευές θεατρικών έργων, αλλά και σειρές ή ταινίες για την τηλεόραση που μεταφέρθηκαν και στον κινηματογράφο, συχνά σε συντομότερες εκδοχές, όπως Σκηνές από έναν γάμο (1973), Ο μαγεμένος αυλός (1974), το ντοκιμαντέρ Οι άνθρωποι του Φάρο (1979), το αυτοβιογραφικό Φάνι και Αλέξανδρος (1983), που απέσπασε πολλά βραβεία σε διεθνή φεστιβάλ, μεταξύ των οποίων και Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας το 1984, και το Μετά την πρόβα (1984). Μετά το γύρισμα της τελευταίας του ταινίας, συνέχισε να ασχολείται με τη σκηνοθεσία στο θέατρο και με τη συγγραφή σεναρίων, κάποια από τα οποία γυρίστηκαν ταινίες, όπως Οι καλύτερες προθέσεις (1991) του Μπιλ Άουγκουστ και Το παιδί της Κυριακής (1992) του γιου του Ντάνιελ Μπέργκμαν. Το 1987 εξέδωσε την αυτοβιογραφία του με τον τίτλο Η μαγική κάμερα και το 1990 μια συλλογή από σκέψεις του με τον τίτλο Εικόνες. Για το συνολικό του έργο έχει τιμηθεί με πολλές διακρίσεις, όπως το Μεγάλο Χρυσό Παράσημο της Σουηδικής Ακαδημίας Γραμμάτων και Τεχνών (1977), το Βραβείο της Βρετανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (1987), το Ειδικό Βραβείο Φελίξ (1988) και το Βραβείο Ζόνινγκ του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης (1989). Επίσης, από το 1978 έχει θεσμοθετηθεί κινηματογραφικό βραβείο με το όνομά του από το Σουηδικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου.

Πέθανε στις 30 Ιουλίου 2007.

Επιλεγμένη φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Saraband (2003)(TV)
  • In The Presence of a Clown (1997) (Larmar och gör sig till)(TV)
  • Δύο Μακάριοι (1986) (De Två Saliga) (TV)
  • Karin's Face (1986) (Karins ansikte) (TV)
  • Φάνι και Αλέξανδρος (1982) (Fanny och Alexander) (βραβείο Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας, 1984)
  • After Practise (1982) (Efter repetitionen)
  • From the Life of the Marionettes (1980) (Aus dem Leben der Marionetten)
  • Φθινοπωρινή σονάτα (1978) (Höstsonaten)
  • The Serpent's Egg (1977) (Das Schlangenei)
  • Πρόσωπο με Πρόσωπο (1976) (Ansikte mot ansikte) (Υποψηφιότητα για όσκαρ σκηνοθεσίας)
  • The Magic Flute (1975) (Trollflöjten), πρωτοπαρουσιάστηκε ως τηλεταινία στη σουηδική τηλεόραση, έγινε ταινία αργότερα
  • Σκηνές από έναν γάμο (1973) (Scener ur ett äktenskap)
  • Κραυγές και ψίθυροι (1973) (Viskningar och rop) (Υποψηφιότητα για όσκαρ σκηνοθεσίας)
  • The Touch (1971) (Berοringen)
  • The Passion of Anna (1969) (En passion)
  • Hour of the Wolf (1968) (Vargtimmen)
  • The Rite (1968) (Riten) (TV)
  • Shame (1968) (Skammen)
  • Περσόνα (1966)
  • All These Women (1964) (För att inte tala om alla dessa kvinnor)
  • Winter Light (1963) (Nattvardsgästerna)
  • Η Σιωπή (1963) (Tystnaden)
  • Μέσα από τον Σπασμένο Καθρέφτη (1961) (Sesom i en spegel) (Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας)
  • Η Πηγή των Παρθένων (1960) (Jungfrukollan) (Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας)
  • The Devil's Eye (1960) (Djävulens öga)
  • Brink of Life (1958) (Nära livet)
  • The Magician (1958) (Ansiktet)
  • Άγριες Φράουλες (1957) (Smultronstället)
  • Η Έβδομη Σφραγίδα (1957) (Det sjunde inseglet)
  • Smiles of a Summer Night (1955) (Sommarnattens leende)
  • Dreams (1955) (Kvinnodröm)
  • A Lesson in Love (1954) (En lektion i kärlek)
  • Καλοκαίρι με τη Μόνικα (1953) (Sommaren med Monika)
  • Η νύχτα των σαλτιμπάγκων (1953) (Gycklarnas afton)
  • Secrets of Women (1952) (Kvinnors väntan)
  • Summerplay (1951) (Sommarlek)
  • To Joy (1950) (Till glädje)
  • This Can't Happen Here (1950) (Sånt händer inte här)
  • Thirst (1949) (Törst)
  • Prison (1949) (Fängelse)
  • Port of Call (1948) (Hamnstad)
  • Music in Darkness (1948) (Musik i mörker)
  • A Ship to India (1947) (Skepp till India land)
  • It Rains on Our Love (1946) (Det regnar på vår kärlek)
  • Crisis (1946) (Kris)
Σενάρια
  • Hets (1944) (Directed by Alf Sjöberg)
  • Kvinna utan ansikte (1947) (Directed by Gustaf Molander)
  • Eva (1948) (Directed by Gustaf Molander)
  • Medan staden sover (1950) (Directed by Lars Erik Kjellgren)
  • Frånskild (1951) (Directed by Gustaf Molander)
  • Sista paret ut (1956) (Directed by Alf Sjöberg)
  • Lustgården (1961) (Directed by Alf Kjellin)
  • The Best Intentions (1992) (Den goda viljan) (Directed by Bill August)
  • Söndagsbarn (1992) (Directed by Daniel Bergman)
Ντοκιμαντέρ
  • Fårö Documentary (1969) (Fårö dokument)
  • Fårö Documentary 1979 (1979) (Fårö-dokument 1979)
  • Fanny and Alexander Documentary (1985) (Dokument Fanny och Alexander)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27  Σεπτεμβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb118914257. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  4. 4,0 4,1 «Sveriges dödbok 1830–2020» (Σουηδικά) Sveriges släktforskarförbund. Νοέμβριος 2021. Ανακτήθηκε στις 26  Δεκεμβρίου 2022.
  5. (Αγγλικά) SNAC. w6v125fk. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. LIBRIS. 4  Μαΐου 2018. libris.kb.se/katalogisering/rp355vv903g0ng0. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  7. (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 37732. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 8,7 (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 118509519. Ανακτήθηκε στις 27  Ιουλίου 2022.
  9. 9,0 9,1 (Αγγλικά) HOLLIS. Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. id.lib.harvard.edu/alma/99156570869503941/catalog. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2023.
  10. 10,0 10,1 (Αγγλικά) HOLLIS. Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. id.lib.harvard.edu/alma/99156707911503941/catalog. Ανακτήθηκε στις 1  Ιουνίου 2023.
  11. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  12. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
  13. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/26814. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  14. www.acmi.net.au/creators/10138.
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 p21923.htm#i219225. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 16,5 16,6 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  17. Ανακτήθηκε στις 2  Οκτωβρίου 2016.
  18. www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-1988.85.0.html. Ανακτήθηκε στις 5  Δεκεμβρίου 2019.
  19. www.praemiumimperiale.org/en/laureate-en/laureates-en. Ανακτήθηκε στις 19  Μαρτίου 2022.
  20. «Bästa regi 1964: Ingmar Bergman / för Tystnaden». Guldbaggen.se. Ανακτήθηκε στις 30  Ιανουαρίου 2024.
  21. «Bästa manus 1992: Ingmar Bergman / för Den goda viljan». Guldbaggen.se. Ανακτήθηκε στις 30  Ιανουαρίου 2024.
  22. «Bästa regi 1983: Ingmar Bergman / för Fanny och Alexander». Guldbaggen.se. Ανακτήθηκε στις 31  Ιανουαρίου 2024.

Σχετική βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bergman on Bergman: Interviews with Ingmar Bergman. By Stig Björkman, Torsten Manns, and Jonas Sima; translated by Paul Britten Austin. Simon & Schuster, New York. Swedish edition copyright 1970; English translation 1973.
  • Filmmakers on filmmaking: the American Film Institute seminars on motion pictures and television (edited by Joseph McBride). Boston, Houghton Mifflin Co., 1983.
  • Images: my life in film, Ingmar Bergman. Translated by Marianne Ruuth. New York, Arcade Pub., 1994, ISBN 1-55970-186-2
  • The Magic Lantern, Ingmar Bergman. Translated by Joan Tate New York, Viking Press, 1988, ISBN 0-670-81911-5
  • The Demons of Modernity: Ingmar Bergman and European Cinema, John Orr, Berghahn Books, 2014.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]