Kolej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Na zdjęciu widać zbliżający się do widza pociąg z wagonami przedziałowymi na przedzie którego jedzie niebieska lokomotywa z włączonymi lampami. Obok kolejne tory, nad nią przewody elektryczne.
Kolej

Kolej (również kolej żelazna[1]) – droga szynowa wraz z przeznaczonymi do ich eksploatacji budowlami, urządzeniami oraz poruszającym się po tych drogach taborem, służąca do przewozu osób i rzeczy[2].

Według innej definicji kolej oznacza linię komunikacyjną, zbudowaną z szyn, wyłącznie do użytku przez pojazdy szynowe[3].

Kolej była pierwszym efektywnym środkiem masowego transportu lądowego[4].

Ustawa z dnia 2 grudnia 1960 r. o kolejach definiowała kolej jako[5]:

1) drogi szynowe wraz z przeznaczonymi do ich eksploatacji i utrzymania budowlami, urządzeniami oraz poruszającym się po tych drogach taborem, służące do przewozu osób, przesyłek oraz ładunków,

2) urządzenia transportowe linowe i linowo-terenowe, służące do publicznego przewozu osób w celach turystyczno-sportowych.

Według ww. ustawy koleje dzieliły się na[5]:

  • koleje użytku publicznego – przeznaczone do publicznego przewozu osób i przesyłek,
  • koleje użytku niepublicznego – służące do wyłącznego użytku eksploatujących je jednostek.

Do kolei użytku niepublicznego zalicza się również bocznice kolejowe, połączone z siecią kolei użytku publicznego[5].

Elementy infrastruktury kolejowej są prezentowane m.in. na mapach kolejowych.

Historia kolei[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Historia kolei.

Kolej, począwszy od 4. dziesięciolecia XIX w., znalazła zastosowanie jako środek transportu w Europie. Rozpowszechnienie kolei spowodowało olbrzymi przewrót w transporcie, w życiu gospodarczym, kulturalnym i politycznym[6].

Kolej przeobrażała charakter gospodarczy państw, jak np. w Szwajcarii, która dzięki kolejom z kraju pasterskiego i rolniczego stała się krajem wybitnie przemysłowym[6]. Wzmacniała spoistość państw przez zbliżanie odległych granicznych terenów do centrum, np. Kolej Transsyberyjska, która na początku XX w. połączyła wschodnią Syberię i Mandżurię z Rosją europejską[6]. Wzmacniała też zdolności militarne i obronne państwa, umożliwiając szybką mobilizację i przerzucanie wojsk oraz łatwe ich zaopatrzenie[6].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]